بازگشت به عقب بخاطر accessibility
زمانی که در مراحل برنامه‌ریزی، طراحی یا مهندسی به accessibility توجه نمی‌شود، اعمال تغییرات و اصلاحات بعدی می‌تواند دشوار و پرهزینه باشد — به‌ویژه اگر تصمیمات گرفته‌شده به بخش اساسی هویت محصول تبدیل شده باشند، مانند رنگ برند یا پیاده‌سازی کامل برنامه با HTML5 Canvas (مثل Figma).
بیشترین موفقیت زمانی حاصل می‌شود که accessibility در چرخه عمر توسعه نرم‌افزار (SDLC) به مراحل ابتدایی‌تر منتقل شود؛ از مرحله پیاده‌سازی (مهندسی) به طراحی و از طراحی به برنامه‌ریزی.
در مدل Agile، نمودار SDLC معمولاً به‌صورت چرخه‌ای نمایش داده می‌شود، چرا که توسعه محصول به‌صورت پیوسته و تکرارشونده انجام می‌شود. اما در سیستم کلاسیک Waterfall، معمولاً این فرآیند به‌شکل خطی از چپ به راست، از آغاز پروژه تا زمان انتشار، نمایش داده می‌شود.
چه مواردی باید در طراحی در نظر گرفته شوند؟
مهندسان تنها تا حدی می‌توانند مشکلات مربوط به accessibility را برطرف کنند. ممکن است بتوانیم کمی با رنگ‌ها بازی کنیم تا نسبت کنتراست را رعایت کنیم، یا برای برخی تصاویر، متن جایگزین بنویسیم.
اما امکانات ما محدود است. شاید وظیفه طراحی یک کامپوننت drag & drop به ما محول شود که برای قابل‌دسترس بودن، نیاز به بازطراحی اساسی دارد. یا تیم QA یا مدیریت محصول از ما بپرسند: «چرا این رنگ نارنجی با رنگ برند ما همخوانی ندارد؟»
اگر در مراحل ابتدایی‌تر با همکارانمان در طراحی و استراتژی محتوا همکاری کنیم، می‌توانیم این الزامات نادیده‌گرفته‌شده را شناسایی کرده و از همان ابتدا آن‌ها را در فرایند بگنجانیم.
چطور می‌توان ذی‌نفعان را قانع کرد؟
جلب توجه ذی‌نفعان به اهمیت accessibility یک مهارت است. ابتدا باید مخاطب خود را بشناسید و بدانید چه چیزی آن‌ها را ترغیب می‌کند: آیا دغدغه آن‌ها ریسک قانونی و رعایت مقررات است؟ درآمد از‌دست‌رفته؟ یا شهرت برند؟
یک استراتژی خوب این است که کارهای بزرگ را به مراحل کوچکتر تقسیم کنیم — از جمله اقدامات مربوط به accessibility. اگر بتوانید کارها را به گام‌های قابل‌دستیابی تقسیم کرده و آن‌ها را مرحله‌به‌مرحله پیش ببرید، در نهایت به نتیجه خواهید رسید. اگر این روش با استراتژی MVP قابل‌دسترس و فازهای بعدی تدریجی ترکیب شود، می‌توانید در طول مسیر، سطحی قابل‌قبول از accessibility را حفظ کنید.
در بسیاری از سازمان‌ها، واقعیت این است که accessibility تنها پس از انتشار نسخه‌ای inaccessible پیاده‌سازی می‌شود.
نکاتی برای اولویت‌بندی
چطور می‌توانم تیم یا مدیران را متقاعد کنم که چگونه باید این موضوع را در اولویت قرار داد؟ برخی معیارهای اولویت‌بندی عبارت‌اند از:
- تأثیر accessibility مشکلات، از جمله معیارهای موفقیت WCAG و سطح آن‌ها. آیا این مشکل به‌شدت کاربران را از دسترسی بازمی‌دارد؟
- تحلیل‌ها و داده‌ها. آیا جریان‌های اصلی کاربر دچار اختلال شده‌اند؟ کدام مرورگرها و پلتفرم‌ها تحت تأثیر هستند؟
- شناسایی حوزه‌هایی که نیاز به کمک بیشتری دارند. آیا برای رفع مشکل به تفکر طراحی یا استراتژی محتوا نیاز داریم؟
- هزینه عدم رسیدگی. من متخصص امور مالی نیستم، اما می‌توانم برآوردی از هزینه بازسازی در برابر طراحی صحیح از ابتدا داشته باشم، اگر آن را به اجزای کوچکتر تقسیم کنم.